Vraag en antwoord

Gegeven is een dakconstructie van een hal met dakliggers, gordingen en een windverband in dwarsrichting. De gordingen dienen tevens als knik- en kipsteunen. Moeten nu zowel het windverband als de verticale bokken en de fundering worden berekend op de totale belasting ΣN_kip/knik?

In art. 12.1.4 van NEN 6770 wordt uiteengezet op welke wijze de kip- en kniksteunen elk afzonderlijk moeten worden getoetst. Deze steunen worden op hun beurt weer gesteund door het horizontale windverband, dat kan worden beschouwd als een op buiging belaste ligger op twee steunpunten. De sterkte van dit windverband moet voor dit 'belastinggeval' worden getoetst volgens NEN 6770, art. 12.1.4.1, waarbij de toelichting op dit artikel meer duidelijkheid verschaft. De onder- en bovenrand van het windverband moet dus worden berekend op een buigend moment door de horizontale drukkrachten ΣN_kip/knik èn als gevolg van de verticale belasting uit het dak. NEN 6770, art. 12.1.4.2.3, geeft aan hoe de stijfheid van het windverband (= steun) moet worden bepaald, waarbij sprake is van afhankelijke steunen.
De kip- en knikkrachten uit de dakligger zijn echter inwendige krachten die evenwicht maken met krachten uit de randgordingen (zie afb.). Doordat de randgordingen zijn gekoppeld met het horizontale windverband is het gehele dak inwendig in evenwicht. Dat betekent dat de randgordingen eveneens als kip- en/of kniksteunen moeten worden beschouwd. Maar omdat alle inwendige kip- en knikkrachten in het dak evenwicht maken en er geen uitwendige reactiekracht aanwezig is, hoeven de verticale wind bokken en de fundering niet te worden berekend op de krachten ΣN_kip/knik. Zie ook paragraaf 2.6.3 (Verend gesteunde staven) in het boek Construeren A uit de serie '(Over)spannend staal'.
Ter illustratie van de vraagstelling is gekozen voor een hal met slechts één windverband in het dak. Het nadeel hiervan is dat in de knik- en kipsteunen drukkrachten optreden. In de praktijk kiest men vaak voor twee windverbanden in het dak, bijvoorbeeld ter plaatse van de beide kopgevels, waardoor de knik- en kipsteunen uitsluitend op trek worden belast en daardoor licht kunnen worden gedimensioneerd.

• NEN 6770

• Construeren A ((Over)spannend staal. Deel 2)