Vraag en antwoord

Een woongebouw (met een hoogste verblijfsvloer van meer dan 13 m boven maaiveld) wordt gerenoveerd. Destijds gold bij de nieuwbouw een brandwerendheidseis van 60 minuten. Bij de renovatie worden in een aantal vloervelden en in enkele dragende wanden sparingen aangebracht, onder meer voor extra trappen. Voor de hoofddraagconstructie van het bestaande gebouw geldt volgens het Bouwbesluit 2003 voor ‘bestaande bouw’ een brandwerendheidseis van 60 minuten. De renovatie valt volgens de gemeente onder het begrip ‘bouwen’, waardoor de aanpassing met de huidige voorschriften moeten worden berekend als zijnde ‘nieuwbouw’. En hiervoor geldt een eis van 120 minuten. Aan welke brandwerendheidseis moeten nu worden voldaan?

In dit voorbeeld is sprake van verbouwen. Verbouwen is bouwen in de zin van art. 1, lid 1a van de Woningwet, zijnde ‘het geheel of gedeeltelijk vernieuwen, veranderen of het vergroten van een bouwwerk’. Gelet daarop zijn op het verbouwen in beginsel de nieuwbouwvoorschriften van het Bouwbesluit 2003 van toepassing. Echter die voorschriften gelden volgens art. 4 van de Woningwet uitsluitend voor die onderdelen die onderwerp van de verbouwing zijn. Daarbij komt dat op grond van art. 6 van de Woningwet – in combinatie met par. 1.5 van het Bouwbesluit 2003 – burgemeester en wethouders ontheffing kunnen verlenen van de nieuwbouweisen bij het verbouwen van een bouwwerk. Het verlenen van een ontheffing is pas aan de orde indien het niet redelijk is te verlangen dat aan de desbetreffende nieuwbouweis wordt voldaan. (Bestaande) onderdelen die geen onderwerp van een verbouwing zijn moeten ten minste voldoen aan de voorschriften in het Bouwbesluit 2003 voor bestaande bouw, met dien verstande dat het rechtens verkregen niveau niet mag worden onderschreden. Dus wanneer tijdens de bouw van het betreffende onderdeel destijds een hoger niveau gold, mag dat niveau niet worden onderschreden, tenzij dit niveau ligt boven het huidige nieuwbouwniveau. Wanneer er een voorschrift geldt voor een gehele bouwconstructie of een gehele scheidingsconstructie en er wordt maar een gedeelte daarvan vernieuwd, veranderd of vergroot, dan geldt het voorschrift dus niet. Het voorschrift heeft immers betrekking op het geheel en dat geheel is dan geen onderwerp van de verbouwing. Voor het bedoelde woongebouw in de vraagstelling betekent dit dat de ravelingen en doorbrekingen zo moeten worden gemaakt dat het rechtens verkregen niveau niet wordt onderschreden. Hiervoor geldt dus een brandwerendheidseis van 60 minuten. De nieuwbouweisen (van 120 minuten) kunnen niet van toepassing zijn en mogen ook niet door de gemeente worden afgedwongen. Immers het voorschrift heeft betrekking op het geheel en dat geheel is geen onderwerp van de verbouwing. Ontheffing van de nieuwbouwvoorschriften kan daarom evenmin aan de orde komen.